ABD, Türklere 'Geçici Koruma Statüsü' Verecek Mi?

Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Türk avukatlar, Türkiye'de yaşanan ve 'asrın felaketi' olarak nitelendirilen depremden yakınları etkilenen Türklere, daha önce benzer felaketler yaşayan pek çok ulusa tanındığı gibi 'Geçici Koruma Statüsü' verilmesi için bir imza kampanyası başlattı. Ancak ABD yönetiminden henüz bir ses çıkmadı. New York barosundan Avukat Volkan Anık, konuyla ilgili tüm gelişmeleri abdpost.com editörü Özlem Özgüt Yörekli'ye anlattı.

TPS ' GEÇİCİ KORUMA STATÜSÜ' NEDİR?
'Geçici Koruma Statüsü' yani 'Temporary Protected Status' (TPS), Amerika Birleşik Devletleri'nin, topraklarında yaşayan ve henüz Green Card ya da vatandaşlık almamış olan farklı milletlerin insanlarına, kendi ülkelerinde yaşanan savaş veya doğal afet gibi felaketler neticesinde 18 aylığına tanıdığı bir yasal koruma hakkıdır. Bu hak tanındığında ister kaçak, ister yasal olarak ABD'de bulunsun, o milletin insanları yasal çalışma, yaşama ve seyahat etme hakkına sahip olurlar.

Örneğin 2010 yılında Haiti'de yaşanan 7 şiddetindeki deprem neticesinde ABD'de bulunan suça karışmamış yani sicili temiz olan tüm Haiti vatandaşları TPS kapsamında koruma altına alındı. Üzerine tam 7 sefer her biri yine 18 ay olmak üzere bu statü uzatıldı. 

Bu hakkın en son tanındığı millet Ukraynalılar oldu. Çünkü Rusya'nın açtığı savaş neticesinde Ukrayna halkı büyük bir mağduriyet yaşadı. Onların da süreci devam ediyor. ABD şu ana kadar ortalama 15 millete savaş, doğal afet ya da siyasi ve ekonomik nedenlerden ötürü bu hakkı tanıdı.

Şimdi de Türkiye'de Kahramanmaraş merkezli, dünyada eşi benzeri görülmemiş şekilde 9 saat arayla peşpeşe iki büyük deprem yaşandı. Maalesef başta Kahramanmaraş, Hatay ve Adıyaman olmak üzere tam 10 ilimiz çok büyük ölçüde etkilendi. Şu anda Hatay'ın dümdüz olduğu, şehir diye bir şey kalmadığı ve hatta tarihi yapıların bile yıkıldığı aktarılıyor.

Bize ulaşan haberlere göre, ABD'de yaşadığı halde Türkiye'ye tatile giden bazı insanların da öldüğünü ya da ABD'de yaşayan pek çok Türkün yakınlarının da bu depremlerde hayatını kaybettiğini üzülerek öğrendik.

Bunun üstüne geçtiğimiz günlerde Hatay merkezli büyük bir deprem daha yaşandı ve yeni can kayıpları oldu. Şu anda resmi kaynaklara göre yaklaşık 45 bin vatandaşımız hayatını kaybetti. Binlerce bina enkaza dönüştü. Yüz bine yakın yaralımız var. Ve yine binlerce insan yaşadıkları şehirlerden tahliye edildi. Tüm dünyadan yardım yağıyor.

YASANIN ONAYLANMASI İÇİN MUTLAKA İMZA KAMPANYASINA KATILIN
Böylesine büyük bir felaket yaşanınca aralarında Volkan Anık'ın da bulunduğu Türk Amerikan avukatlar, ABD yönetimine buradaki Türk vatandaşlarını kapsayan bir Geçici Koruma Statüsü çıkarılması için başvuruda bulundu. Hatta bunun için bir imza kampanyası başlatıldı. Şu ana kadar 9 binin üzerinde imza toplandı. Sayı, 10 bini aştığında, daha çok dikkate alınacağını hatırlatıp linki paylaşıyorum. https://www.change.org/

Fakat bu başvuru yapılalı yaklaşık 12 gün geçmiş olmasına karşın Av. Volkan Anık, henüz ABD yönetiminden bir cevap alamadıklarını üzülerek iletti. Oysa ki Haiti depremi daha küçük ölçekli bir deprem olmasına karşın hemen haftasında ABD'de yaşayan Haitililer bu kapsama alınmıştı. Ve her 18 ay dolduğunda da tam 7 seferdir uzatılıyor.

BU STATÜ, NE AVANTAJ SAĞLAYACAK?
TPS statüsü eğer Türk vatandaşları için de onaylanırsa, yasanın çıktığı gün itibariyle hangi tairhler arasında geçerli olduğu belirtilmişse o tarihten itibaren ABD'de bulunan ister yasal, ister kaçak olsun tüm Türk vatandaşları 18 ay boyunca yasal olarak çalışma, oturma ve seyahat iznine sahip olacaklar. Fakat ABD'de hiçbir suça karışmamış yani sicili temiz olanlar bu haktan faydalanabilecek. Hüküm yemiş kişiler kapsam dışı kalıyor. Sadece Türkler değil, Türkiye'de ikameti bulunan yani Türkiye'de oturma izni bulunan herkes bu haktan faydalanabilecek Av. Anık'ın aktardığına göre. Ve Haitililere uygulandığı gibi, bu yıkımın etkileri kolay toparlanamayacağı için 18 ayın sonunda, sürenin uzatılması da mümkün.

Volkan Anık gibi Türk avukatlar, özellikle ABD'de yaşayanların depremde zarar gören yakınlarını yanlarına getirebilmeleri için de büyük mücadele veriyorlar. Fakat ABD hükümetinin ve basınının da kabul ettiği üzere bu kadar büyük bir felaket yaşanmasına rağmen henüz kararın çıkmamış olması da manidar.

Bu hak Türklere de tanınırsa ister öğrenci, ister kaçak, ister işsiz olsun herkes 18 ay boyunca yasal çalışma hakkına sahip olacak; fakat süre 18 ayın sonunda uzatılmazsa yasal çalışma hakları ellerinden alınacak. O sebeple, bu süre zarfında girilen işyerlerinde mutlaka kendinizi kanıtlayıp bir sponsorluk edinmenizi tavsiye ederim ki yasal olarak çalışmaya devam edebilin. Tabii şartlar uygunsa.

KİMLER FAYDALANABİLECEK?
'Department Of Human Services' (DHS), bu teklifi kabul ederse, sadece ABD snırları dahilinde bulunan Türk vatandaşları ve Türkiye'de yasal oturum izni bulunanlar bu haktan faydalanabilecek. Yani yasanın resmi olarak açıklandığı tarihte ABD vizesi bulunsa bile ABD dışında olanlar bu haktan mahrum kalacak.

DHS eğer teklifi kabul edip ABD'deki Türk vatandaşlarını Geçici Koruma Statüsü altına alırsa, her birey şahsi olarak USCIS  (Göçmenlik Ofisi)'ne başvuru yaparak bu haktan faydalanabilecek. Başvuru yapmayan kişiler kapsam dışında kalacak. Yani zaten yasal çalışan kişiler başvuru yapma gereği duymayabilirler.

Her ne kadar şu an itibariyle DHS'ten bir ses seda çıkmamış olsa da, Av. Anık yine de umutlu konuştu. O sebeple yukarıdaki linkten imza kampanyasına katılmanız büyük önem arz ediyor.

Çok daha detaylı bilgi edinmek için yukarıdaki röportaj videosunu izleyebilir ve çevrenizle paylaşabilirsiniz.