New York'u Kartpostal Gibi Gösteren Buharların Sırrı Ne?

Amerika Birleşik Devletleri’nin New York kentindeki sokaklarda yükselen duman sütunları, şehrin kartpostallık görüntülerinin ayrılmaz bir parçası. Filmlerden tanıdık bu sahneler, kimi zaman sisli bir gizemin, kimi zaman da metropol yaşamının göstergesi olarak görülüyor.

Ancak bu etkileyici görüntünün ardında, 19. yüzyıldan kalma devasa ve karmaşık bir altyapı yatıyor: 170 kilometre uzunluğundaki buhar boru sistemi. ABDPost New York Temsilcisi Özlem Özgüt Yörekli, bu dev sistemin perde arkasını okurlarımız için mercek altına aldı.

Duman Nereden Geliyor?

Sokak aralarından, mazgallardan ya da turuncu-beyaz bacalardan yükselen bu buhar aslında dev kazanlarda üretiliyor. 1880’li yıllardan beri hizmet veren bu sistem, bugün yaklaşık 2.000 binaya – aralarında Empire State Binası ve Birleşmiş Milletler Genel Merkezi gibi simgeler de var – ısıtma ve soğutma sağlıyor.

Buhar aynı zamanda restoran mutfaklarında, bulaşık makinelerinde, hastanelerde ve kuru temizleyicilerde de kullanılıyor. Bu da sistemin yalnızca estetik değil, yaşamın devamlılığı için vazgeçilmez olduğunu gösteriyor.

Kışın Daha Çok Görülüyor

Mazgallardan yükselen buharın yoğunluğu özellikle kış aylarında artıyor. Bunun nedeni ise yağmur ya da kar suyunun sıcak borularla temas edip hızla buharlaşması. Görsel anlamda dramatik olan bu durum genellikle zararsız. Ancak zaman zaman bu sistemin ne denli hassas olduğu da acı tecrübelerle ortaya çıkıyor.

2007: Bir Patlama, Bir Can Kaybı

2007 yılında Grand Central Terminal yakınlarında bir buhar borusu patladı. Yerin altından fışkıran duman ve çamur metrelerce yükseğe ulaştı. Ne yazık ki olayda bir kişi hayatını kaybetti, çok sayıda insan da yaralandı. Bu kaza, şehirdeki buhar altyapısının ne kadar güvenli olduğu sorusunu yeniden gündeme getirdi.

Turuncu-beyaz boruların aslında güvenlik amacıyla yerleştirildiğini de unutmamak gerekiyor. Aşırı basınç nedeniyle borularda sızıntı oluştuğunda, bu bacalar yardımıyla buhar kontrollü bir şekilde dışarı salınıyor. Böylece yayalar ve araç trafiği olası tehlikelerden korunmuş oluyor.

Tehlike Ne Kadar Yakın?

Görsel olarak etkileyici olsa da, yeraltındaki bu sistemin yaşı ve zamanla yıpranması, risk faktörlerini artırıyor. Uzmanlara göre, eskiyen boruların düzenli olarak yenilenmesi ve bakımının yapılması şart. Aksi takdirde benzeri kazalar yaşanma ihtimali göz ardı edilemez.

Siz Ne Düşünüyorsunuz?

Sokakta yürürken mazgallardan yükselen buharı gördüğünüzde içiniz rahat mı? Yoksa bir patlama ihtimali sizi endişelendiriyor mu?

New York’un bu sisli simgesi, kentin ruhunu yansıtıyor olabilir ama altında yatan sistemin karmaşıklığı ve geçmişte yaşanan kazalar, akıllara şu soruyu getiriyor: Görsel bir şölen mi, gizli bir tehlike mi?