Aziz Nesin'i dünya liderleri dava etti: Şah, Kral ve Kraliçe kalemine yenildi

Türk edebiyatının ve mizahının unutulmaz ismi Aziz Nesin’in 1949 yılında kaleme aldığı hiciv yazısı, yalnızca yerel değil, uluslararası yankılar da uyandırdı.

Nesin’in kaleminden çıkan eleştiriler; İran Şahı Rıza Pehlevi, Mısır Kralı I. Faruk ve İngiltere Veliaht Prensesi Elizabeth’i öyle öfkelendirdi ki, üçü birden yazara dava açtı.

Dönemin diplomatik hassasiyetlerini de ortaya koyan bu olayda, ilgili ülkelerin büyükelçilikleri Türkiye Dışişleri Bakanlığı’na resmi şikayette bulundu.

Sonuç olarak, Aziz Nesin, mahkeme kararıyla 7 ay hapis cezasına çarptırıldı. Ancak Elizabeth henüz resmen devlet başkanı (kraliçe) olmadığı için açtığı dava hukuken geçersiz sayılarak düşürüldü.

Nesin’in "Krallar İşi Azalttılar" başlıklı yazısı, İran Şahı'nın abartılı düğün töreni ve Mısır Kralı Faruk'un skandallarla anılan özel hayatını alaya alıyordu. Yazıdaki hiciv dozu, bu liderlerin doğrudan müdahalesine yol açacak kadar etkiliydi.

Olayın en çarpıcı anekdotlarından biri ise Aziz Nesin’in hatıratında yer alıyor: İran elçiliğinden gönderilen bir görevli, elinde üzüm ve sigara paketleriyle Nesin’e “affedilmesi için özür dilemesini” teklif etti. Nesin ise elindeki üzüm paketini görevlinin yüzüne fırlatarak, “Şah gelip benden özür dilesin” diyerek teklifi reddetti.

Aziz Nesin, bu olaydan yıllar sonra şöyle demişti:

“Benimle uğraşan bütün devlet büyükleri birer birer ülkelerinden kovuldu. Faruk Mısır’dan, Şah İran’dan gitti. Kraliçenin davasıysa düşmüştü. Bundan sonra kimse benimle uğraşamaz.”

Tarihe “üç monarkın dava ettiği yazar” olarak geçen Aziz Nesin’in bu hikayesi, yalnızca onun cesaretini değil, mizahın nasıl bir siyasal güç olabileceğini de ortaya koyuyor.