Aşı Hakkında Her Şey!

BBC'den Andrew Marr, Covid-19 aşısını bulan BioNTech firmasının kurucu üyesi Uğur Şahin ile bir söyleşi gerçekleştirdi. Ve aşı hakkında bilinmesi gereken tüm soruları sordu. Kısaca bu haberde aşının tam olarak etkisi nedir? Ne zaman normal hayatlarımıza döneriz? Yan etkileri nelerdir? gibi herkesin aklına gelen çok önemli sorulara cevap bulabileceksiniz.

BBC spikeri Andrew Marr, 11 ay öncesine kadar Covid-19'un adını bile duymadığımıza işaret ederek, bu hafta başında, kimsenin şu ana kadar hayal edemeyeceği kadar etkili olduğu vaat edilen bir aşı bulunduğu haberi geldiğini hatırlatıyor. Mucize aşıyı bulan BioNTech firmasının yöneticileri Uğur Şahin ve Özlem Türeci çifti.

Andrew Marr, Uğur Şahin ile bir görüşme yaptığını belirterek ilk olarak, "Aşının güvenli olduğunu ne zaman öğreneceğiz?" diye soruyor.

Uğur Şahin bu soruya, "Şu ana kadar, diğer aşılarda da görülen tipik yan etkilere rastladık. Bunlar da aşının enjekte edildiği bölgede birkaç gün süren ağrı. Bunlar hafif ve orta derecede ağrılar. Aşı olanların bir kısmında da 1-2 gün arası süren ateş görüldü. Ateş de hafif ve orta derece arası görüldü. Bunlar gördüğümüz en önemli yan etkiler. Aşı sürecini durduracak ya da askıya alınmasına neden olacak başka hiçbir yan etki görmedik." şeklinde cevap veriyor.

Andrew Marr'ın ikinci sorusu, "Sizin aşınız diğer aşılarla, mesela AstraZeneca gibi aşılarla birlikte kullanılabilecek mi?" diye oluyor.

"Başlangıçta aşıları karıştırmanın anlamı yok. Tüm aşılar klinik olarak değerlendirilir. Aşıların çoğunda doz yükseltmesi yapılır, birinci dozdan 3-4 hafta sonra ikinci doz yapılır. Ben olsam bunları karıştırmazdım, çünkü bunun güvenliği test edilmedi." şeklinde cevap veren Şahin net bir açıklama yapıyor.

Marr'ın bir diğer sorusu ise, "İkinci dozdan sonra bağışıklığın ne kadar sürdüğünü biliyor muyuz?" şeklinde oluyor.

Henüz bilmediklerini belirten Şahin şöyle devam ediyor: "Bu veriyi toplamamız gerekiyor. Şu an sadece elimizdeki verilerle bir tahmin yapabiliyoruz. Bu tahminlere dayanarak antikor ve T hücrelerinin ne yanıt vereceğine bakılabilir. T hücrelerinin vereceği tepkinin çok uzun süreceği bilinen bir gerçek. Antikor tepkisinin ise zamanla azalacağını söyleyebiliriz. Ama ne kadar hızla azalacağını bilmiyoruz. 1 yıl sonra yeterince antikor kalacak mı mesela, bilmiyoruz. Bu bilgiyi topluyoruz. Eğer 1 yıl içinde antikor miktarı çok düşük seviyelere inerse takviye bağışıklık sağlayabiliriz. Bu çok karmaşık olmayabilir."

Marr çok önemli bir soru daha yöneltiyor: "Yani önümüzdeki yıllarda, tıpkı grip aşısı gibi her yıl Covid-19 aşısı mı olacağız?"

"Evet ama gripte durum birazcık farklı. Gripte he yıl farklı bir virüs türüyle uğraşıyoruz. Covid-19'da ise mutasyonlar olsa da bunlar çok belirgin. Virüste dramatik bir değişiklik olacağını beklemiyorum, ki bu influenza'da görülen bir durum." diyen Şahin iki aşı arasındaki farkı da açıklamış oluyor.

Marr, kendisinin de anlamadığını söylediği bir soru soruyor: "Aşı, virüs bulaşan insanlardaki belirtileri mi yok ediyor, yoksa virüsün yayılmasını mı engelliyor?"

Bu tür soruları resmi olarak yanıtlamadıklarını belirten Şahin, birkaç ay içinde bu soruyu dolaylı yoldan yanıtlayabileceklerini söylüyor. Ve şöyle devam ediyor: "Ama bir bilim insanı olarak diğer virüslerle ilgili yaptığımız tahminlere dayanarak hastalığı önleme konusunda çok yüksek bir etkisi olacağını bekliyorum. Etkisi yüksek bir aşıyla insanlar arasındaki bulaşma azalacaktır."

Ve Marr hepimizin en çok merak ettiği o can alıcı soruyu soruyor Şahin'e: "Normale dönecek miyiz, döneceksek ne zaman?"

"Aşımızın, virüsün bulaşma sayılarına çok büyük bir etkisi olmayacak. Her şey yolunda giderse bu yılın sonu ya da önümüzdeki yılın başına doğru aşının dağıtımına başlayacağız. Hedefimiz gelecek Nisan'a kadar 300 milyon dozdan fazla aşı teslim etmek. Bu da bize bir etki yaratma fırsatı verecek. Yaza kadar daha büyük bir etkisi olacaktır. Zaten yazın enfeksiyon azalacağı için bunun da bize yardımı olacaktır. Burada en önemlisi, gelecek yıl sonbahar ve kışa kadar çok daha büyük oranda aşılama yapacağız. Tüm bağışıklık kazandırma ve aşılama çalışmalarının gelecek sonbahara kadar tamamlanması gerekiyor. Bunun gerçekleşeceğinden eminim. Çünkü birçok aşı şirketi tedariği arttırmamız için bize yardım ediyor. Dolayısıyla gelecek yıl normal bir kış geçirebiliriz." diyen Şahin yüreklere su serpiyor.

Son olarak, nasıl kutladıklarını soruyor Marr?

Kutlama yapmak için zamanları olmadığını söyleyen Şahin, "Eşim Özlem Türeci ile bunun ne kadar fantastik bir sonuç olduğunu konuştuk. Olağanüstü bir sonuç ve oturduk çaylarımızı tokuşturduk. Son aylarda yaşadıklarımızı düşündük, bu çok rahatlatıcı bir sonuç ve keyifli tabii." diyor.

"Çayla kutlama yapmanız İngiltere'deki herkesin çok hoşuna gitmiştir." diyerek espri yapan Marr'a Şahin, "Bu sadece İngilizlere has değil, Türklere de özgü bir şey." diyerek cevap veriyor.

KAYNAK: BBC Türkçe